lørdag den 14. juni 2014

Ommubørnini sáða søtt vælsmakkandi kili

Høgni, Antoni og Lóa við Kiliplantunum
Í køkinum havi eg eitt ílæt standandi við hópin av ymiskum grønmetisfræið, steinum úr súreplum, blommum og øðrum fruktum. Tað er 6 ára gamla ommudóttir mín Lóa, sum goymir fræið og steinar úr øllum hugsandi fruktum og grønmeti.
Fyri einum góðum ári síðani sáðaði Lóa fræið úr einum søtum kili. Tað tók bert tveir mánaðir, so var tað blivið til hópin av smáum plantum. Lóa plantaði smáu planturnar í hvør sín lítlan urtapott, sum hon trúliga hevur givið vatn og passað. Á jólum í fjør komi fyrstu fruktirnar, ikki so stórar, men lekrar reyðar við sera góðum smakki.
Tað var eitt sindur trupult at halda lív í øllum plantunum, nakrar doyðu, men fýra yvirlivdu veturin. Tær hevur Lóa plantað í enn størri pottar og givið syskjunum hjá sær hvør sína plantu, sjálv eigur hon tvær eftir. Fyri at kenna planturnar aftur hevur Lóa sett navn á pottarnar. Allar fýra planturnar bera fleiri fruktir nú, so vit fylgja øll væl við og børnini gleða seg til reyðu fruktirnar um ikki so langa tíð.

Soleiðis sáðar tú kili ella líknandi fruktir:
Sprett fruktina upp, loys fræið frá plantuni og sáða tað í sáðmold ella turka tey til seinri brúk. Fræini eru tey hvítu kornini í miðuni á plantuni. Gev vatn javnan, so moldin ikki tornar. 









søndag den 8. juni 2014

Bindið um akslatrøini


Tá eg renni meg í akslatrø ílatin bundin klæði, keypi eg tey. Um tað er eitt gamalt akslatræ, kann jarnið ofta verða skeivt ella í vánaligum standi og klæðið lukta illa. Um klæðið er í góðum standi ber til at skrúva jarnið av og vaska træið við klæðinum á. Tá klæðið er turt, skifti eg jarnið út við eitt nýtt. Tað ber til at brúka jarnið úr einum nýggjum akslatræi, og seta í tað gamla, so tað verður sum nýtt.
Mær dámar væl hesi bundnu akslatrøini. Tey eru vøkur at hyggja at, tey eru unik og tey hava hvør sína søgu. Hóast eg ikki kenni søguna hjá hvørjum einstaka træið, so veit eg, at onkur hevur bundið tað við hond. Eg minnist, at vit bundu á akslatræ, tá vit lærdu okkum at binda. Kanska onkur genta langt áðrenn mína tíð, hevur lært seg at binda við júst mínum akslatræi, sum eg havi keypt á onkrum loppumarknaði. Tað serliga góða við bundnu akslatrøunum er, at klæðini hanga so væl á teimum, tey glíða ikki, næstan óansæð hvussu gløtt klæðini eru.
Tú kanst brúka alt slag av tógvið at binda um akslatrø. Eg havi bundið nøkur á stokkum nr. 3 og brúkt restir av 2 tráaðum Sirri tógvið. Tá kasti eg 12 eygu uppá, bindi stiklavond so langt, at tað røkkur til eitt akslatræ. Eg skrúvi jarnið av akslatrænum, bukki tað bundna stykkið um træið, seymi saman í neðra og so skrúvið eg jarnið á aftur.